Wie wordt dit seizoen de Slimste Mens?

Wie gaat er door naar de volgende aflevering?

Een korte uitleg over het spel: elke aflevering spelen drie kandidaten tegen elkaar. Degene met de meeste seconden wint de aflevering en is de slimste van de dag. De andere twee strijden tegen elkaar in een dagfinale, waarbij de verliezend finalist afvalt. In de volgende aflevering spelen de slimste van de dag en de winnend finalist tegen een nieuwe uitdager.

Een kandidaat mag maximaal 7 afleveringen achter elkaar meedoen. Na een zevende deelname gaat de kandidaat niet door naar de volgende aflevering. Dan verschijnen er twee nieuwe kandidaten in plaats van één. Meer uitleg over het spel en de verschillende rondes vind je op de Wikipedia-pagina van de Slimste Mens.

In deze animatie is te zien hoe het huidige seizoen tot aan de finaleweek verliep:

Plaatsing voor de finaleweek

Na 5 weken² breekt de finaleweek aan. De vijf kandidaten die het best hebben gepresteerd komen nu terug in het spel. Wie het vaakst heeft meegespeeld komt bovenaan de ranglijst, bij gelijke stand wordt gekeken naar het aantal keren dat de kandidaat de slimste van de dag was.

Voor het huidige seizoen staat hieronder de lijst van kandidaten die in de finale verschijnen. Per kandidaat is te zien hoe vaak ze hebben meegedaan (aantal blokjes) en hoe ze het deden (kleur). Ook zijn er twee doorstromers; dit zijn de kandidaten die in de laatste aflevering voor de finaleweek niet zijn afgevallen en dus door mochten naar de eerste aflevering van de finaleweek (onder de streep).

De kandidaten komen in de finaleweek in omgekeerde volgorde terug: hoe beter ze het tijdens de eerdere uitzendingen hebben gedaan, hoe later in de week ze instromen. Hierdoor is de weg naar de eindfinale en eventuele eindoverwinning korter. Deze week stroomt Khalid Kasem als eerste in op maandag, en Marieke van de Zilver als laatste, op vrijdag.

Zegt de volgorde van instromen iets over de eindstand?

Maar is deze ranglijst ook een goede voorspeller voor wie er uiteindelijk met de Slimste-trofee vandoor gaat? Daarvoor keek ik naar de data van alle eerdere seizoenen. Hieronder is een overzicht van de volgorde waarop kandidaten aan de finale beginnen (afhankelijk van de ranglijst), en op welke plek ze eindigden. De getallen in het wit geven aan hoe vaak een specifieke combinatie zich voordeed. In kolom 6 en 7 staan de doorstromers.

Welke informatie kunnen we hieruit halen? Per rij zien we wie het vaakst op die eindpositie geëindigd is, afhankelijk van wanneer ze ingestroomd zijn. Per kolom zien we voor degenen die op een bepaalde dag instromen welke eindpositie ze behalen. Eén van de conclusies die we kunnen trekken: er is inderdaad een verband tussen de beginpositie en eindpositie van een kandidaat. De meesten eindigen dicht bij de diagonaal. Ook blijkt dat degene die op vrijdag instroomt ongeveer gelijke kansen heeft om als eerste, tweede of derde te eindigen.

Wie wordt de Slimste Mens?

Maar wat we echt willen weten: wie heeft de grootste kans om eerste te worden? Om dat nader te bekijken lichten we de bovenste rij van voorgaande grafiek uit:

De Slimste Mens is historisch gezien dus inderdaad het vaakst de hoogstgeplaatste kandidaat. Dit klopt met wat we eerder hebben gezien: er is een overeenkomst tussen de plaatsing en de eindpositie. De meeste kandidaten eindigen op of rond de plaats die je volgens de ranglijst zou verwachten. Toch zijn er ook uitzonderingen; zo neemt ook verrassend vaak een doorstromer de Slimste-trofee mee naar huis.

Aan een specifieke voorspelling wie dit seizoen de Slimste Mens wordt durf ik me niet te wagen. Eigenlijk is er voor een goede voorspelling te weinig data, en zijn er te veel extra factoren die invloed hebben op het spel. Hoe dan ook, over een week weten we wie de nieuwe Slimste Mens is!